NAJCZĘŚCIEJ UDZIELANE ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ

Pomoc pieniężna

Zasiłek stały

Zasiłek stały przysługuje:

• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.\

Całkowita niezdolność do pracy oznacza:

• całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy, lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji), albo
• zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub
• legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).

Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która osiągnęła wiek emerytalny zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 

Zasiłek stały nie przysługuje osobie uprawnionej do renty socjalnej:

• do renty takiej uprawniona jest zwykle osoba, której niepełnosprawność powstała w młodym wieku, np. w trakcie nauki w szkole, i która z tego powodu nie była w stanie nabyć innych uprawnień np. do renty z tytułu niezdolności do pracy.

 Kryteria dochodowe i wysokość świadczeń:

• zasiłek stały wypłacany jest w wysokości różnicy między kryterium dochodowym, a dochodem osoby lub na osobę w rodzinie.

W roku 2022 maksymalna kwota zasiłku stałego wynosi 719zł, a minimalna – 30zł.

Zasiłek okresowy

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na:

• długotrwałą chorobę,
• niepełnosprawność,
• bezrobocie,
• możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Wysokość zasiłku okresowego ustala się:

• w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 528 zł miesięcznie;
• w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

 Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między:

• kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
• kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

W roku 2022 minimalna kwota zasiłku okresowego wynosi 20zł.

Zasiłek celowy

Zasiłek celowy wypłacany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na:

• pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia;
• ogrzewania w tym kupno opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego;
• pokrycie kosztów drobnych remontów i napraw w mieszkaniu;
• pokrycie kosztów pogrzebu;
• pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym i innym osobom nie mającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;
• bilet kredytowy.

 Zasiłek celowy może być przyznany również osobie lub rodzinie, które poniosły straty w wyniku:

• zdarzenia losowego;
• klęski żywiołowej lub ekologicznej

Potrzeby osób i rodzin wnioskujących o zasiłek celowy mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom zdiagnozowanym przez pracownika socjalnego i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.

Specjalny zasiłek celowy, pomoc zwrotna

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:

• specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
• zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.

Potrzeby osób i rodzin wnioskujących o specjalny zasiłek celowy czy o pomoc zwrotną w części lub całości mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom zdiagnozowanym przez pracownika socjalnego i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.

 Pomoc niepieniężna

Praca socjalna

W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia. Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.

Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest:

• z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia trudnych sytuacji życiowych lub w celu wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
• ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.

 Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o narzędzia:

• kontrakt socjalny na podstawie ustawy o pomocy społecznej;
• narzędzia pracy socjalnej na podstawie rekomendowanego przez Wspólnotę Roboczą Związków Organizacji Socjalnych (WRZOS) „Modelu realizacji usług o określonym standardzie w gminie”. 

Poradnictwo specjalistyczne

Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych, bez względu na posiadany dochód:

• poradnictwo prawne realizuje się przez udzielenie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów;
• poradnictwo psychologiczne realizuje się poprzez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii;
• poradnictwo rodzinne obejmuje szeroko rozumiane problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy wychowawcze w rodzinach naturalnych i zastępczych oraz problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.

Interwencja kryzysowa

Interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej. Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód.

W ramach interwencji kryzysowej udziela się:

• natychmiastowej specjalistycznej pomocy psychologicznej;

a w zależności od zdiagnozowanych barier i potrzeb:

• poradnictwa socjalnego;
• lub prawnego;
•  w sytuacjach uzasadnionych schronienia do 3 miesięcy.

Matki z małoletnimi dziećmi oraz kobiety w ciąży dotknięte przemocą lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej mogą w ramach interwencji kryzysowej znaleźć schronienie i wsparcie w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Do tych domów mogą być również przyjmowani ojcowie z małoletnimi dziećmi albo inne osoby sprawujące opiekę prawną nad dziećmi.

Schronienie, posiłek, niezbędne ubranie

Osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania, jeżeli jest tego pozbawiona:

• udzielenie schronienia następuje przez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowniach, schroniskach, domach dla bezdomnych i innych miejscach do tego przeznaczonych;
• przyznanie niezbędnego ubrania następuje przez dostarczenie osobie potrzebującej bielizny, odzieży i obuwia odpowiednich do jej indywidualnych właściwości oraz pory roku.
• pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. W/w pomoc przyznana dzieciom i młodzieży w okresie nauki w szkole może być realizowana w formie zakupu posiłków.

Indywidualny program wychodzenia z bezdomności

Osoba bezdomna może zostać objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności, polegającym na wspieraniu osoby bezdomnej w rozwiązywaniu jej problemów życiowych, w szczególności rodzinnych i mieszkaniowych, oraz pomocy w uzyskaniu zatrudnienia:

• Indywidualny program wychodzenia z bezdomności jest opracowywany przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej wraz z osobą bezdomną podlega zatwierdzeniu przez dyrektora ośrodka;
• jeżeli osoba bezdomna przebywa w schronisku lub domu dla bezdomnych, indywidualny program wychodzenia z bezdomności może być opracowany przez pracownika socjalnego zatrudnionego w tej placówce. Realizatorem indywidualnego programu wychodzenia z bezdomności jest schronisko lub dom dla bezdomnych;
• jeżeli indywidualny program wychodzenia z bezdomności wykracza poza będące w dyspozycji placówki środki pomocy lub zachodzi konieczność objęcia osoby bezdomnej ubezpieczeniem zdrowotnym, podlega on zatwierdzeniu przez dyrektora ośrodka pomocy społecznej. W takim przypadku w programie wskazuje się podmioty odpowiedzialne za realizację poszczególnych postanowień programu;
• Indywidualny program wychodzenia z bezdomności powinien uwzględniać sytuację osoby bezdomnej oraz zapewniać szczególne wspieranie osobie aktywnie uczestniczącej w wychodzeniu z bezdomności;
• Indywidualny program wychodzenia z bezdomności, stosownie do potrzeb osoby bezdomnej, może uwzględniać wszelkie środki pomocy, jakimi dysponuje ośrodek pomocy społecznej realizujący program;
• za osobę bezdomną objętą indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne na zasadach określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.

Mieszkania chronione

Osobie, która ze względu na:

• trudną sytuację życiową,
• wiek,
• niepełnosprawność lub chorobę

potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu - pod warunkiem, że nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności z zaburzeniami psychicznymi, osobie opuszczającej pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą  -  może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym.

Mieszkanie chronione jest formą pomocy społecznej przygotowującą osoby tam przebywające, pod opieką specjalistów, do prowadzenia samodzielnego życia lub zastępującą pobyt w placówce zapewniającej całodobową opiekę. Mieszkanie chronione zapewnia warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku, w integracji ze społecznością lokalną.